1. 1. کسب بازده پایین بدلیل عدم استفاده از نقدینگی مازاد

1. 1. زیان های مالیاتی ممکن

1. 1. پتانسیل بیشتر جهت سرمایه گذاری کمتر از میزان بهینه بدلیل هزینه های نمایندگی

با توجه به گفته های بالا میتوان هزینه ها و منافعی را برای نگهداری وجه نقد در نظر گرفت لذا میتوان برای هر شرکت سطحی از وجه نقد را در نظر گرفت که در این سطح مزایای نهایی نگهداری وجه نقد اضافی برابر است با هزینه نهایی آن . این سطح در اصطلاح سطح وجه نقد بهینه نامیده میشود .(آچاری ۲۰۰۴)^[۹]

ما در این تحقیق بدنبال بررسی علل این موضوع هستیم که چرا بعضی از شرکتها وجه نقد کمتر و دیگر شرکت ها وجه نقد بیشتری را با توجه به ساختار مدیریتی خود نگهداری میکنند .همانطور که گفته شد سطح وجه نقد هر شرکت به عوامل خاص بستگی دارد ، در تاثیر دلایل نگهداری وجه نقد ،تعدادی از تحقیقات نشان دادند شرکتهایی که محدودیت مالی بیشتری دارند گرایش به نگهداری وجه نقد بیشتری دارند و همچنین شرکتهای بزرگتر جهت انجام امور مالی روزمره خود وجه نقد بیشتری نگهداری مینمایند.
اولا تعیین کننده های وجه نقد و دارایی های نقدی شرکت چه چیزهایی هستند؟
دوما اینکه ایا مولفه های حاکمیت شرکتی که بعنوان عوامل کنترلی شرکت ها شناخته میشوند چه تاثیری بر انتخاب میزان این وجوه دارند؟
انگیزه معاملاتی:
دلیل اصلی نگهداری وجه نقد انگیزه معاملاتی می باشدخان و جینگ^[۱۰](۱۹۹۰). شرکت ها برای انجام عملیات عادی و روتین خود نیاز به وجه نقد دارند و هدف شرکت از نگهداری وجه نقد پاسخگویی به اهداف معاملاتی و انجام فعالیت های جاری و روزمره می باشد. شرکت ها برای نیل به اهدافشان پرداخت هایی را انجام می دهند که شامل پرداخت بابت خرید، حقوق و دستمزد،هزینه های عملیاتی، هزینه های مالی، مالیاتها، تقسیم سود و بدهی ها می باشد راس^[۱۱](۱۹۹۹).در بعضی مواقع مبالغ موردنیاز و زمان پرداخت ها از قبل شناخته شده است برای مثال شرکت از زمان پرداخت دقیق اصل و بهره وام ها در سررسیدشان مطلع می باشد اما گاهی مبلغ و زمان پرداخت به طور دقیق مشخص نیست کان^[۱۲](۱۹۹۵). از طرفی نیز یکسری جریان های نقدی ورودی ( دریافت ها ) حاصل از عملیات فروش، فروش دارایی ها ، تامین مالی و بازده سرمایه گذاری ها و … به درون شرکت جریان دارد که آگاهی دقیق از زمان ورودشان وجود ندارد. دریافت ها و پرداخت های شرکت یک جریان دائمی دو طرفه است اما جریان های نقدی ورودی و خروجی کاملا بر یکدیگر منطبق یا همزمان نیستند.
اگر دریافت های نقدی و پرداخت های نقدی بتوانند به طور دقیق در جریان عملیات عادی بر یکدیگر منطبق شوند شرکت نیازی به نگهداری وجه نقد برای اهداف معاملاتی نخواهد داشت، به هر صورت به دلیل همزمان نبودن گاهی جریان نقد خروجی بیشتر از ورودی هاست و گاهی نیز ورودی ها بیشتر از خروجی ها می باشند. به منظور حصول اطمینان از اینکه شرکت می تواند به تعهداتش در سررسیدشان عمل کند در وضعیتی که پرداخت ها بیشتر از دریافت های جاری است باید مانده وجه نقد مناسب وجود داشته باشد. نیاز به موجودی نقد برای برآورده نمودن نیاز های نقدی روزمره و عملیاتی به عنوان انگیزه معاملاتی شناخته می شود و چنین مانده هایی مانده معاملاتی و عملیاتی نامیده می شود.بنابراین انگیزه معاملاتی به نگهداری وجه نقد برای برآورده نمودن تعهدات پیش بینی شده که زمانشان به طور کامل با دریافت ها همزمان نیست اشاره دارد خان و جینگ^[۱۳](۱۹۹۰). میزان نسبی وجه نقدی که توسط شرکت نگهداری می شود تحت تاثیر صنعتی است که شرکت در آن فعالیت دارد(کاون و دیگران،۱۹۹۶، ۱۵۰)^[۱۴].
انگیزه احتیاطی:
برخی از شرکت ها در محیط هایی فعالیت می کنند که از عدم اطمینان بالایی برخوردار است. در محیط های نامطمئن هم جریان های نقدی ورودی و هم خروجی را نمی توان به طور دقیق مشخص نمود و قابلیت پیش بینی ورودی ها و خروجی ها مشکل می باشد بنابراین در چنین محیطی برخی نیاز ها هنوز نامشخص و مبهم است و ظهور پیدا نکرده اند( همان منبع ،۱۵۲)^[۱۵]. به عبارت دیگر به علت همزمان نبودن جریان های نقدی ورودی و خروجی و عدم اطمینان محیطی یک سری پرداخت های پیش بینی نشده در هردوره مالی وجود دارد. نیازهای نقدی پیش بینی نشده ممکن است در اثرعوامل زیر به وجود آید:

1. 1. کاهش تدریجی و غیر منتظره در وصول مطالبات از بدهکاران

1. 1. پرداخت صورتحساب هایی که برای تسویه زودتر از هنگام ارائه شده اند

1. 1. از دست دادن مشتریان یا ورشکستگی مشتریان مهم

1. 1. لغو برخی سفارشات کالاها از طرف مشتریان ناراضی

1. 1. افزایش غیر مترقبه در قیمت مواد اولیه

وجه نقدیکه برای پاسخ گویی به چنین نوسانات تصادفی پیش بینی نشده نگهداری می شود مانده احتیاطی نامیده می شود. به عبارت دیگر انگیزه نگهداری وجه نقد به صورت مانده احتیاطی در واقع برآورده نمودن تعهدات پیش بینی نشده می باشد. بنابراین مانده های نقدی احتیاطی این دلگرمی یا اطمینان را به وجود می آورد که وجوه نقدی برای حوادث یا اتفاقات غیره منتظره در دسترس است خان و جینگ^[۱۶](۱۹۹۰). هرچه عدم اطمینان بیشتر باشد، امکان تحقق نیافتن جریان های نقدی ورودی و متحمل شدن پرداخت های اضافه بیشتر می شودو احتمال اینکه هر لحظه شرکت با کمبود وجه نقد برای پاسخگویی به وقایع غیر منتظره مواجه شود بیشتر می باشد. به عبارت دیگر اندازه مانده های احتیاطی بزرگتر خواهد بود( کان،۱۹۹۵،۷۹)^[۱۷].
عامل دیگری که با اندازه چنین مانده هایی ارتباط دارد میزان دسترسی به اعتبار کوتاه مدت می باشد. داشتن روابط خوب بانکی و استفاده از تسهیلات آن ها و قدرت استقراض و دسترسی سریع به وجوه، نیاز به نگهداری مانده احتیاطی را کاهش می دهد(همان منبع).
انگیزه سفته بازی:
گاهی اوقات شرکت ها وجه نقد را به منظوربهره مند شدن از فرصت های سرمایه گذاری و موقعیت های سود آوربالقوه نگهداری می کنند. نگهداری کردن وجوه نقد برای این هدف انگیزه سفته بازی نامیده می شود.گاهی یک شرکت ها از طریق خرید سایر شرکت ها تمایل به رشد دارند و منتظر شناسایی فرصت های جذاب هستند و وجه نقد را برای این منظور ذخیره می کنند(فرصت های خارج از شرکت ) یا گاهی پیش بینی می شود فرصت هایی یا پروژه هایی با NPV مثبت در درون خود شرکت به وجود آید کان (۱۹۹۵). انگیزه سوداگری کمک می کند تا واحد انتفاعی از فرصت های زیر برخوردار شود:

1. 1. فرصت خرید مواد اولیه در زمان کاهش قیمت با پرداخت سریع وجه نقد

1. 1. استفاده از تغییرات نرخ بهره از طریق بازخرید اوراق بهادار هنگامی که نرخ بهره موردانتظار کاهش می یابد.

1. 1. انجام هرگونه خرید دیگر با قیمت های مناسب.

به طور کلی انگیزه سودا گری بخش کم اهمیت تری از اولویت های شرکت برای نگهداری وجه نقد را تشکیل می دهد و انگیزه های معاملاتی و احتیاطی توجیه بیشتری برای نگهداری وجه نقد در شرکت را دارد و در آخر اینکه هر سه مانده فوق تحت تاثیر عدم اطمینان در مقدار و زمان جریان های نقدی قرار می گیرد.
انواع تئوری های نگهداری وجه نقد :
تئوری مبادله ای :
فرض تئوری مبادله ای بر این است که شرکت ها سطح بهینه نقدینگی خود را از طریق موازنه بین هزینه و منفعت نهایی نگهداری وجه نقد تعیین میکنند دیتمار و مهارات(۲۰۰۷)^[۱۸] .
مزایای بسیاری برای نگهداری وجه نقد وجود دارد : اولا دارایی های نقدی با عملکرد به صورت ذخیره احتیاطی جهت رویارویی با زیان های غیر مترقبه و محدودیت در افزایش تامین مالی خارجی ،باعث کاهش احتمال مواجه شدن با بحران های مالی میگردد .ثانیا :حتی در زمان وجود محدودیت های مالی نیز داشتن وجه نقد ،اجازه در پیش گرفتن سیاست های سرمایه گذاری بهینه را میدهد و در نهایت اینکه وجوه نقد می تواند بعنوان یک منبع داخلی تامین مالی ،نیاز به تامین مالی خارجی پر هزینه و یا تحمل هزینه های نقد نمودن دارایی های موجود در زمان مواجه شدن با مشکلات مالی را کاهش دهد . هزینه نهایی نگهداری وجه نقد هزینه فرصت سرمایه است که بدلیل کاهش بازده بر اثر نگهداری دارایی های نقدی و عدم استفاده از ان در فعالیت های سودآور ایجاد میگردد.
هزینه معاملات:
شرکتی که با هدف حداکثر سازی ارزش فعالیت می نماید در زمان وجود هزینه معاملاتی ، هزینه نهایی و منفعت نهایی نگهداری وجه نقد را جهت تعیین یک میزان وجه نقد به ……. ارزیابی می کند.
از یک سو عدم وجود صرفه اقتصادی در افزایش تامین مالی خارجی شرکت ها را ملزم به نگهداری وجه نقد به عنوان سپر و یا بازدارنده ای در برابر تامین مالی پر هزینه از خارج شرکت میکند .اولر (۲۰۰۹)^[۱۹]
از سوی دیگر هزینه نگهداری دارایی های نقدی ،کسب بازده کمتر بدلیل عدم بکار گیری نقدینگی می باشد . در حضور هزینه های نمایندگی یکی از منافع نگهداری دارایی های نقدی این است که اسانتر می توان ان را به وجه نقد تبدیل نمود.
هزینه های نمایندگی:
هزینه های نمایندگی نقش بسیار مهمی را در میزان وجه نقد نگهداری شده در شرکت ها ایفا می کنند .نتایج تحقیقات…………………………………….نشان داد که حاکمیت شرکتی اثر زیادی بر ارزش دارایی های نقدی دارد .
شرکت هایی که از لحاظ حاکمیت شرکتی در ضعف هستند اغلب ذخایر نقدینگی کمتری نگهداری می کنند .
………..به بررسی رابطه بین حاکمیت شرکتی و میزان نگهداری وجه نقد در بازار های امریکا پرداخته اند ،یافته های تحقیق آن ها نشان داد که وجه نقد مازاد و حاکمیت شرکتی ضعیف گاه منجر به خرج نمودن سریع نقدینگی در خرید شرکت های دیگر و هزینه های سرمایه ای میگردد. شواهد تجربی نشان می دهد که شرکتهایی که حاکمیت شرکتی ضعیف دارند ،نیز اغلب ذخایر نقدی کمتری را نگهداری می کنند و ارزش دارایی های نقدی در بازارهای ایالات متحده به صورت مقایسه ای می باشد .
تئوری جریان نقد ازاد:
این تئوری که جنسی ۱۹۸۶ ارائه گردید بیان میدارد که مدیران شرکتها تلاش می نمایند که نقدینگی های موجود را تا حد امکان افزایش دهند به این دلیل که با این کار دارایی های تحت کنترل خود را افزایش می دهند و از این راه قدرت نفوذ خود بر تصمیمات سرمایه گذاری شرکت را بیشتر خواهند کرد .
وجه نقد فشار جهت عملکرد صحیح را کاهش می دهد و به مدیران این اجازه را می دهد تا در پرو‍ژه هایی که تناسب بیشتری با منافع خودشان دارد سرمایه گذاری نمایند .طبیعی است این سرمایه گذاری ها لزوما در راستای منافع شرکت نیست.
همچنین اینگونه به نظر میرسد که شرکت های بزرگ در مقایسه با شرکتهای کوچک اطلاعات نامتقارن کمتری دارند. بنابر این، شرکتهای کوچک ،با محدودیت های استقراض بیشتر و هزینه های تامین مالی بیشتری به نسبت شرکتهای بزرگ مواجه هستند .تا ان حد که اندازه شرکت نماینده ای معکوس برای میزان عدم تقارن اطلاعاتی و نیز برای هزینه تامین مالی خارجی است .به همان میزان باید بین اندازه و دارایی های نقدی یک را منفی را انتظار داشته باشیم .در نهایت ،اندازه شرکت ها نیز می تواند بر هزینه های مورد انتظار تنگدستی مالی نیز موثر باشد ،مثلا :استدلال شده است که در شرکتهای بزرگتر احتمال بیشتری وجود دارد که تنوع بخشی بیشتر باشد و بنابراین تصفیه نمودن شرکت در تنگدستی های مالی دارای احتمال کمتری است.
در شرکت های کوچکتر احتمال اینکه هنگام تنگدستی مالی ،با توقف فعالیت مواجه شوند بیشتر است در چنین شرایطی ،از شرکت های کوچک انتظار می رود که نسبتا وجه نقد بیشتری را به منظور جلوگیری از تنگدستی های مالی نگهداری نمایند .