تضاد معنایی : درخلال متن سه گفتمان را می توان تشخیص داد :گفتمان خودسنتی ،گفتمان حاکم در جامعه وگفتمان غرب که دو گفتمان آخرگفتمان غیرِ گفتمان خود هستند که ارزشهای متضادی به هر یک از آنها نسبت داده می شود :
گفتمان خودسنتی گفتمان حاکم بر جامعه گفتمان غرب
عدالت محدودیت آزادی مطلق
استقلال محدود کردن آزادی به هربهانه ای
ب. ارزش های رابطه ای :فرد با بیان اینکه آزادی نباید طوری باشد که به فساد منجر شودمی خواهد رابطه ای همدلانه با خواننده برای پذیرش افکارش ایجاد کند:«ازنظرمن آزادی نباید به اندازه ای باشد که فرد را به فساد وفحشابکشاند ونه آنقدر که فرد از این آزادی سوء تعبیر بردارد ».

پ.ارزشهای بیانی :
جدول۴-۲ -۲:گفتمانهای اشاره شده مورد۲

ویژگی های دستوری واجد کدام ارزش های تجربی،بیانی ورابطه ای هستند ؟
الف.ارزش های تجربی:در خلال متن فرد برای درابهام گذاشتن برخی جنبه ها وپرهیز از دادن توضیح وباز کردن موضوع ازجملات کلی وانتزاعی وفرایند اسم سازی در متن استفاده کرده است.بطورمثال:«آزادی بمعنای بی قید وبند بودن ورهایی از قید وبندهای جامعه نیست.بلکه بمعنای ورود به وادی استقلال وآزادی است».وبدین گونه خواسته بدون اینکه توضیح صریح دهد برداشت ِخاص ِخود را از آزادی برای خوننده توجیه کند.
ب. ارزشهای بیانی:استفاده از افعال زمان حال برای بیان نظرات خود (برقراراست،نیست،هستند،می شود…)
پ. ارزش های رابطه ای :درمتن اکثرجملات بصورت خبری هستند :«آزادی به معنای بی قیدوبند بودن ورهایی از قیدهای جامعه نیست» .نکته مهم استفاده از کلمه باید است که نشان دهنده ادعای اقتدارفرد است به بیانی دیگر فرد می خواهد مقتدرانه نظرش رابیان دارد:«به نظر من آزادی نباید به اندازه ای باشد که فرد را به فساد وفحشاء بکشاند…».
تفسیروتبیین :
ماجرا چیست ؟ماجرا در رخداد ارتباطی مذکورپاسخ یک دانش آموز به سوال (آزادی برای شما چه معنایی دارد؟)است.چه کسانی درگیر ماجرا هستند؟ در رخداد ارتباطی مذکور از یک طرف دانش آموز از زبان یا گفتمان خودسنتی به بیان معنای آزادی می پردازدوازگفتمان (غرب وگفتمان حاکم بر جامعه) به عنوان غیر استفاده می کند.روابط میان آنها چیست؟ دانش آموز می خواهد برداشت خاص خود از آزادی را توجیه کند وبه طرف مقابل بقبولاند.نقش زبان چیست؟ اززبان برای رسیدن به هدف خود یعنی توضیح برداشت خود از آزادی استفاده می کند.
در این رخداد ارتباطی همانطور که در قسمت توصیف مشخص شد دانش آموز از زبان خود (گفتمان خود ) به تعریف آزادی می پردازد وبرای توجیه این برداشت خود از دو غیر(غرب وگفتمان حاکم بر جامعه )استفاده میکند وبا به حاشیه رانی گفتمان غیر وبرجسته سازی گفتمان خود تصویر دلخواه خود را ازآزادی ارائه می کند.علت حاشیه رانی گفتمان حاکم بر جامعه را محدودیتها یی می داند که می تواند نتایج ناگوار برای جامعه داشته باشد.«چیزی که ما از کتب آموزشی یاد می گیریم چیزی جز محدود کردن افکار وایده ها ی افرادی نیست که به دنبال رهایی ورسیدن به بهترین ها هستند …».علت حاشیه رانی گفتمان غرب ،آزادی مطلقی است که این گفتمان طرفدارآن است :«…آزادی به معنای بی قید وبند بودن ورهایی از قیدهای جامعه نیست».بدین ترتیب با به حاشیه بردن دو گفتمان غیر نویسنده به باز تعریف آزادی از گفتمان خود می پردازد که در این باز تعریف بر جنبه هایی از آزادی اجتماعی (استقلال وعدالت )تاکید می شود علاوه برآن آزادی فردی نیز اشاره شده است که از دیدگاه نویسنده ،گفتمان حاکم درصدد محدود کردن آن است.«در رسانه ها ازآزادی به عنوان یک بهانه برای رهایی ازقید وبند ها وبهانه ی افرادی که می خواهند که افکار شخصی خود را در جامعه تبلیغ کنند ،تعبیر می شود».
از میان جنبه های مختلف آزادی ازدیدگاه آیزیا برلین در این رخداد ارتباطی برآزادی مثبت ازنوع اجتماعی وآزادی منفی پرداخته شده است .
مورد سه:
مکان دبیرستان کوثر ۲۳/۹/۹۳ جنسیت زن
«من زمانی که کلمه آزادی رومی شنوم به این فکر می کنم که انسان باید درزندگی ازلحاظ جسمی وروحی درآرامش باشه وبتونه شخصیتی برای خودش قائل باشه .آزادی زیرپا گذاشتن واهمیت ندادن به هیچ چیز وهیچ کس نیست بلکه به این معنی است که انسان درحدوحیطه خودآرامش داشته باشه.با توجه به اینکه کتاب های درسی براساس دین اسلام تدوین شده آزادی درحیطه اسلام رونشون میده . آزادی روح آزادی اصلی درکتاب های درسیه.انسان حق اظهارنظروعقیده روتاحدی داره.آزادی در اسلام به این معنی نیست که انسان هرقانونی روکه بخواد میتونه زیر پابذاره یاهرکاری که خواست بکنه بلکه این طورمعنی میشه که باتوجه به دستورات خداوند هرآنچه که درقرآن آزادوبدون مجازات مشخص کرده رو انجام بدن».
مرحله توصیف:
کلمات واجد کدام ارزش های تجربی،رابطه ای وبیانی هستند؟
الف .ارزش های تجربی: آنچه که در نگاه اول دراین متن جلب توجه می کند استفاده از برخی کلمات وتکرارآنها درخلال متن است:
(آزادی ازلحاظ جسمی وروحی،آرامش،حیطه انسان،حیطه اسلام،آزادی روح،دستورات خداوند، قرآن ،مجازات)
تضاد معنایی : درخلال متن سه گفتمان را می توان تشخیص داد :گفتمان خودمدرن ،گفتمان حاکم در جامعه وگفتمان غرب که دو گفتمان آخرگفتمان غیرِ گفتمان خود هستند که ارزشهای متضادی به هر یک از آنها نسبت داده می شود :
گفتمان خود مدرن گفتمان حاکم بر جامعه گفتمان غرب
آزادی جسمی وروحی آزادی روحی ومحدودیت آزادی با آزادی مطلق
قوانین اسلامی
آرامش مجازات
ب.ارزش های رابطه ای :فرد با بیان اینکه :«من زمانی که کلمه آزادی را می شنوم به این فکر می کنم که انسان باید از لحاظ جسمی وروحی در آرامش باشه ».می خواهد رابطه ای همدلانه با خواننده برای پذیرش افکارش ایجاد کند:
پ.ارزشهای بیانی :
جدول۴-۲-۳:گفتمان های اشاره شده مورد۳