دیدگاه بازاریابی

دیدگاه مبادله ای

دیدگاه رابطه ای

 

ویژگی

بازاریابی مبادله ای

بازاریابی پایگاه داده

بازاریابی تعاملی

بازاریابی شبکه ای

 

گرایش مدیریتی

جذب مشتری (تامین رضایت مشتری و سود)

حفظ مشتری (تامین رضایت مشتری، افزایش سود و دستیابی به اهداف دیگر مثل وفاداری و کاهش ریسک)

تعامل (ایجاد، توسعه و تسهیل رابطه همکاری برای تامین سود دو جانبه

هماهنگ (تعامل بین فروشندگان، خریداران و سایر بخش ها در بین چندین شرکت برای تامین سود، مبادله منابع و دسترسی به بازارو…)

 

کانون تصمیم

ایجاد نام و نشان محصول

محصول/نشان و مشتری (در بازار هدف)

رابطه بین افراد

رابطه متصل بین بنگاه ها در یک شبکه

 

سرمایه گذاری مدیریتی

دارایی های بازاریابی داخلی (تمرکز بر محصول/خدمت، قیمت، توزیع، ترفیع، توانمندی)

دارایی های بازاریابی داخلی (تاکید بر ارتباطات، اطلاعات و توانمندی فناوری)

دارایی های بازار خارجی‌ (تمرکز بر ایجاد و توسعه رابطه ای با دیگر افراد)

دارایی های بازار خارجی (تمرکز بر توسعه موقعیت بنگاه ها در شبکه ای از بنگاه ها)

 

سطح مدیریتی

بازاریاب های وظیفه ای (مثلا مدیر فروش، مدیر تولید و توسعه)

بازاریاب های متخصص (مدیر خدمات مشتریان، مدیروفاداری)

مدیران از سطوح مختلف در کل بنگاه ها

مدیر کل

 

چارچوب زمانی

کوتاه مدت

بلند مدت تر

کوتاه مدت یا بلند مدت

کوتاه مدت یا بلند مدت

 

 

۲-۴-۱۲ مزایای بازاریابی تعاملی
اهمیت بازاریابی تعاملی به این دلیل است که منافع حاصل برای هر دو طرف یعنی مشتری و ارائه کننده خدمات در نظر گرفته شده است بازاریابی تعاملی می تواند به خریدار و فروشنده اجازه کار با یکدیگر بصورت مشترک جهت حل مشکلاتی را دهد که در آن فروشنده، خریدار را از نیار به مشخص کردن بسیاری از جنبه های نیازمندی خرید رها می کند. در ادامه برخی از مزایای بازارابی تعاملی آورده شده است.
- مشتریان راضی با تبلیغات دهان به دهان مثبت در مورد خدمات شرکت و تحت تاثیر قرار دادن تصمیم خرید سایر افراد موجب جذب مشتریان جدید می شوند(۷۴۲-۷۴۳،۲۰۰۳،Rashid ).
- کسب سودآوری از مشتریان مستلزم زمان است. بسیاری از مشتریان به سرعت سودآور نمی شوند و به تدریج و طی زمان سودآور هستند (Harrison 2000). اجرای بازاریابی تعاملی در بلند مدت سود آوری را اصلاح می کند و هزینه کسب مشتری را کاهش می دهد.( ۷۴۳،۲۰۰۳، Rashid ).

بیشترین دیدگاه منفی پرستاران اتاق های عمل نیز در این مطالعه، به ترتیب مربوط به بیانیه های” در این بخش پرسنل کافی برای انجام امور محوطه وجود دارد و ” کارکنان ما می توانند آزادانه اقدامات یا تصمیم های مسئولین را مورد سوال قرار دهند"، می باشد. نتایج این محور با مطالعه کاپریس و همکاران(۲۰۰۶) همخوانی دارد. کاپریس در مطالعه خود به این نتیجه رسیده است که مشکلات در ارتباطات، جریان اطلاعات ، عدم شناسایی صحیح بیمار و بار کاری از جمله عواملی هستند که بر عملکرد تیم درمانی و ایمنی بیمار مؤثر می باشد(۶۵).

نتایج این محور با مطالعه مروری پائونیاهو و همکاران (۲۰۰۹) نیز همخوانی دارد. آنها به ارزیابی استفاده از چک لیست جراحی ایمن در کاهش میزان عوارض جراحی پرداختند. چک لیست دارای سه قسمت می باشد. در مرحله قبل از بیهوش نمودان بیمار یا ورود بیمار به اتاق عمل^[۴۸] پرستار ریکاوری مشخصات دستبند بیمار را با پرونده مطابقت داده و نیز ضمن برقراری ارتباط کلامی با بیمار و سؤال از وی به نوعی به تعامل با بیمار می پردازد. نتایج این مطالعه نشان داد که عوارض بعد از عمل از ۳/۱۰% به ۱/۷% رسید و نرخ مرگ و میر نیز از ۹/۰% به ۶/۰% کاهش یافت. در مدت استفاده از چک لیست مذکور نیز هیچ واقعه ناسازگاری گزارش نشد(۱۰۶).
نتایج این محور با مطالعه سوزنی و همکاران (۱۳۸۶) همخوانی دارد. این پژوهشگران به بررسی عوامل مؤثر بر بروز اشتباهات دارویی و تبیین تأثیر آن بر ایمنی بیماران پرداختند. نتایج این پژوهش در نهایت با توجه به اهمیت نقش اشتباهات دارویی و تأثیر آن بر ایمنی بیمار به این نتیجه رسید که مدیریت موثر، ارتقاء انگیزه در پرستاران و همچنین افزایش توان علمی و مهارت های بالینی پرستاران در زمینه اجرای دستورات دارویی جهت بروز اشتباهات دارویی و به تبع آن تهدید ایمنی بیماران مورد توجه و دارای اهمیت ویژه ای است (۱۰۷) .
مطالعه ای که توسط آلنر و زنشتین در سال۲۰۰۵ بر روی پرستاران شاغل دراتاق عمل در آمریکا انجام شد، نشان داد که تعامل نامناسب باعث بروز استرس، احساس ناامیدی و از دست دادن تمرکز، کاهش همکاری، کاهش انتقال اطلاعات، اختلال در برقراری ارتباط و مختل شدن روابط می شود .هم چنین در بسیاری از موارد بروز رفتارهای نامناسب در وقوع حوادث پیش بینی نشده، به مخاطره افتادن ایمنی بیمار، کاهش کیفیت مراقبت و مرگ و میر بیمار و همچنین در رضایتمندی آنان نقش اساسی ایفا می کند(۱۰۸). در رابطه با هدف دوم پژوهش: تعیین ایمنی بیماران قبل از بیهوش نمودن بیمار در اتاقهای عمل مراکز آموزشی و درمانی تبریز نتایج نشان می دهد بیشترین جوابیه مثبت مربوط به بیانیه های در دسترس بودن گاز اکسیژن، آماده بودن دستگاه های: پالس اکسی متر، فشارسنج، نوار قلبی می باشد و در بیشتر جوابیه ها، بیمار نام و نام خانوادگی خود، محل عمل جراحی، رضایت خود از عمل جراحی و نوع عمل جراحی تائید می نمایند و کمترین جواب مثبت مربوط به بیانیه علامت گذاری محل عمل جراحی است بدین معنی که طبق چک لیست جراحی ایمن، در اکثر موارد محل عمل جراحی علامت گذاری نشده است.
در در رابطه با هدف سوم پژوهش: تعیین ایمنی بیماران پس از بیهوشی و قبل از برش پوست، در اتاقهای عمل مراکز آموزشی و درمانی تبریز نتایج نشان می دهد بیشترین جواب های مثبت در بیانیه های مربوط به: تائید صحت نوع عمل جراحی، تائید صحت محل عمل، تائید بیمار، توسط جراح، اعضاء تیم بیهوشی وپرستار می باشد و نیز تائید استریل بودن وسایل و لوازم جراحی طبق اندیکاتور(نشانگر) داخل ست جراحی بود.
در رابطه با هدف چهارم پژوهش: تعیین ایمنی بیماران قبل از بستن محل عمل جراحی و ترک اتاق های عمل، در اتاقهای عمل مراکز آموزشی و درمانی تبریز نتایج نشان می دهد بیشترین جواب های مثبت در بیانیه های مربوط به: تائید نام و فرایند انجام شده بر روی بیمار توسط پرستار و تیم جراحی و تائید شرایط انتقال بیمار به اتاق بهبودی توسط تیم جراحی می باشد یعنی توجه به ایمنی بیمار در اتاق های عمل نسبتا” خوب است.
در رابطه با هدف پنجم پژوهش:تعیین رابطه دیدگاه پرسنل اتاق های عمل در مورد ایمنی بیماران با برخی مشخصات پرسنل در اتاقهای عمل مراکز آموزشی و درمانی تبریز، بررسی ارتباط فرهنگ ایمنی بیماران با مشخصات دموگرافیک پرسنل اتاق های عمل، تفاوت معنی داری را نشان داد و نتایج حاصل از این پژوهش نشانگر تفاوت معنیداری بین سن، نوع استخدام، شیفت کاری، سابقه کار وجود داشت با فرهنگ ایمنی بیماران میباشد. و نمره کلی فرهنگ ایمنی بیماران در حد متوسط به بالا میباشد.
در رابطه با هدف ششم پژوهش: تعیین رابطه عملکرد پرسنل اتاق های عمل در مورد ایمنی بیماران با برخی مشخصات پرسنل در اتاقهای عمل مراکز آموزشی و درمانی تبریز، بررسی ارتباط فرهنگ ایمنی بیماران با مشخصات دموگرافیک پرسنل اتاق های عمل، تفاوت معنی داری را نشان داد و نتایج حاصل از این پژوهش نشانگر تفاوت معنیداری بین سن، نوع استخدام، شیفت کاری، سابقه کار وجود داشت با فرهنگ ایمنی بیماران میباشد. و نمره کلی فرهنگ ایمنی بیماران در حد متوسط به بالا میباشد.
افجی(Eefje) در بررسی خود(باتعداد نمونه۳۷۶۰بیمار) به این نتیجه دست یافت که بکارگیری چک لیست درمجموع میزان عوارض را از۳/۲۷% به ۷/۱۶% کاهش داد. همچنین در این مطالعه میزان مرگ ومیر از ۵/۱ % به ۸/۰% کاهش یافت(۷۹).
آلکس(Alex) در سال ۲۰۰۹ با انجام مطالعه ای به این نتیجه رسید که استفاده از چک لیست جراحی ایمن میزان مرگ و میر از ۵/۱ درصد به ۸/۰ در صد کاهش داده و همچنین میزان عوارض کلی از ۱۱ درصد به ۷/۰ درصد کاهش یافت(۸۱).
مطالعه انجام شده در ایران(۱۳۹۱) نیز این تاثیر گذاری مثبت را تایید نمود. موسی زاده و همکارانش با انجام مطالعه ای در اردبیل بر روی۱۰۰۰ بیمار مشاهده نمودند که با مداخله به وسیله چک لیست میزان مرگ و میر از۱ درصد به ۷/۰ درصد کاهش یافت(۱۰۹).
در مطالعه حاضر با توجه به نوع محل رابطه بین فرهنگ ایمنی و نوع محل کار و نوع بیمارستان رابطه معنیداری وجود نداشت این در حالی است که با مطالعه مختاری و همکاران وی در سال ۱۳۸۹تحقیق و مطالعهای به روش توصیفی- مقطعی در اتاقهای عمل بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران با موضوع “بررسی میزان رعایت استانداردهای ایمنی در بخش اتاق های عمل” انجام شده است نشان داد که اتاقهای عمل بیمارستانهای تابعه دانشگاه از نظر ایمنی کلی،۸۴/۹% ایمن بودند. اتاقهای عمل بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران از نظر محیط فیزیکی، حفاظت درمقابل آتش سوزی وایمنی بیمار در وضعیت ایمن قرارداشته، اما از نظرکنترل عفونت درحیطه نسبتاً ایمن و از نظر ایمنی کارکنان غیرایمن میباشند و در مجموع مرکز قلب تهران با کسب ۵/۹۷ امتیاز از لحاظ رعایت کلی ایمنی اتاق عمل میتواند الگویی مناسب برای بیمارستانهای موجود باشد(۹)که با مطالعه حاضر همخوانی ندارد.
همچنین با مطالعه عینی و همکارانش طی مطالعه و تحقیقی با عنوان"بررسی وضعیت فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستانهای آموزشی تابعه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی"در یک مطالعه مقطعی در یک بازه زمانی۴ ماهه در سال۱۳۹۰، از میان ۹بیمارستان آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به شکل هدفمند و با توجه به بزرگی و پراکندگی جغرافیایی بیمارستان، دو بیمارستان بزرگ بیش از۳۰۰ تخت و دو بیمارستان کوچک کمتر از ۳۰۰ تخت از مناطق شرق، شمال غرب تهران انتخاب کردند. انجام شد و جامعه پژوهش این مطالعه کلیه داروسازان، دستیاران پزشکی، پرستاران، تکنسینهای اتاق عمل، کارشناسان تغذیه و شاغل در بخشهای رادیولوژی و آزمایشگاه بودند. ابزار گرد آوری داده ها در این مطالعه پرسشنامه معتبر و پایایی ترجمه شده، (۸۸/۰r=) دانشگاه تگزاس آمریکا بود که از طریق ۸ حیطه وضعیت فرهنگ ایمنی بیمار را در بیمارستانها مورد سنجش قرارمیداد. ۵۸% از افراد شرکت کننده در مطالعه، پرستاران بودند و بیشتر
از ۲ سال سابقه کار در بیمارستان داشتند. سطح فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستانهای مختلف متوسط بود و بین بیمارستانها تفاوت آماری معنیداری دیده نشد، که با مطالعه حاضر همخوانی دارد.
نتیجه گیری نهائی
نتایج فوق حاکی ازاین واقعیت است که کارکنان اتاق عمل نیازمند دریافت آموزش های صحیح و کامل در خصوص نگرش ایمنی می باشند بنابراین پیشنهاد می شودکه آموزش های دوره ای و ضمن خدمت در خصوص نگرش ایمنی و همچنین نحوه محافظت و مراقبت از خود در جلوگیری از بروز حوادث ارائه گردد. آموزش های ارائه شده نه تنها در ارتقای سطح آگاهی و نگرش کارکنان نسبت به نگرش ایمنی موثر خواهد بود بلکه در بهبود عملکرد و نحوه مراقبت از بیماران و جلوگیری از بروز حادثه در خود و سایر همکاران موثر می باشد بنابراین افزایش آگاهی پرسنل(مدیریت دانش ایمنی)، بهبود نظام انگیزش(تشویق و تنبیه)، مدیریت مشارکت ایمنی کارکنان، ایجاد توازن و تعادل در کار و زمان(زمان سنجی مجدد) و ریشه یابی علل تعارضات بین اهداف ایمنی و عملیاتی می تواند به عنوان پیشنهاداتی جهت ارتقاء سطح نگرش کارکنان به ایمنی و در نهایت کاهش زمینه های بروز رفتارهای ناایمن مطرح گردند.
پژوهش در پرستاری
پیشنهادات برای مطالعات بعدی:
در این مطالعه مشخص شد که نگرش پرستاران اتاق های عمل در باره ایمنی بیمار نسبتا” خوب است و پیشنهاد می شود که در این زمینه مطالعات بیشتری در جهت بررسی علل کوتاهی در باره رعایت ایمنی بیمار در بعضی مواقع و بعضی گروه پرسنلی ، بیشتر به مقوله ایمنی بیمار پرداخته شود و آموزش بیشتری در حاکمیت بالینی و اعتبار بخشی، انجام گیرد.
منابع
References:
۱٫Janine, Fiesta Rightsand Responsibilitiesof nurses, translated by Mahmoud Abbasi andMahinAbbasi, TabibPublications, 1998

 

2. 2. Patient Rightsand ResponsibilitiesNurse–Sedigheh Salemi; Tehran University Publications– ۲۰۰۵

 

2. 2. Mahvash salsali.;Tehran University of Medical Sciences Faculty of Nursing and Midwifery; Nursing Standard,Tehran.2008

 

2. 2. Kohn LT, Corrigan JM, Donaldson MS: To err ishuman: Building a safer health system. Institute ofMedicine Washington, DC: National AcademyPres 2000.

 

2. 2. Smits M, Christiaans I, Wagner C, van der Wal G, Groenewegen P. The psychometric properties of the ‘Hospital Survey on Patient Safety Culture’ in Dutch hospitals. BMC Health Services Research2008; 8:230-39

 

2. 2. Iran Ministry of HealthandMedical Education,Department ofHealth,surgical safety checklist, Feb. 2008

 

2. 2. WHO. 10 facts on patient safetyAvailable at: http:www.who.int/features/factfiles/patient_safety/en/index.html. .

 

2. 2. World Health Organization. Patients safety. Available at: http: // www. who. int / patientsafety/safesurgery / en. 2010.

 

2. 2. Medical errors: the scope of the problem (an epidemic of errors). . Available from: www.ahrq.gov/qual/errback.htm

 

2. 2. Schein E: Organizational Culture and Leadership San Francisco: Jossey- Bass; 1985.

 

۱۱٫Anderson JD. Creating a culture of safety:leadership, teams and tools. Nurse Leader Journal2006; 5: 38-41
۱۲ .Ministryof Health andMedical Education of IRAN. Clinical Governance and Patient Safety. 2009

 

13. 13. Patient Safety Agency. Available at: http: // www.npsa.nhs.uk

 

۱۴٫Institute of Medicine Available at: http: // www.iom.edu

 

15. 15. Clarke JR, Johnston J, Blanco M, Martindell DP. Wrong-sitesurgery: can we prevent it? Adv Surg ۲۰۰۸; ۴۲: ۱۳-۳۱

 

۱۶٫Gibbs VC. Patient safety practices in the operating room:correct-site surgery and nothing left behind. Surg Clin North Am ۲۰۰۵; ۸۵: ۱۳۰۷-۱۳۱۹, xiii

 

17. 17. Gibbs VC, Coakley FD, Reines HD. Preventable errors inthe operating room: retained foreign bodies after surgery–Part I. Curr Probl Surg ۲۰۰۷; ۴۴: ۲۸۱-۳۳۷٫

 

17. 17. Kohn LT, Corrigan JM, Donaldson MS. To err is human: Building a safer health system. Institute of Medicin Washington,

 

DC: National Academy Press; 2000.

 

19. 19. Alfredsdottir H, Bjornsdottir K: Nursing and patient safety in the operating room. J Adv Nurs2008, 61:29-37.

 

کمینه سازی امید ریاضی هزینه کل سیستم تولید-توزیع
کمینه سازی تغییرپذیری هزینه کل سیستم تولید-توزیع
بیشینه سازی بهره­وری نیروی کار از طریق برگزاری دوره­ های فنی-آموزشی
روش حل: یک رویکرد جدید ابتکاری مبتنی بر روش اپسیلون-محدودیت ارتقاء یافته، روش ال-شکل و نمونه گیری مونت کارلوی توسعه یافته
مثال عددی: تولید مثال با بهره گرفتن از توابع توزیع نرمال و یکنواخت
تشریح مسئله و فرضیات
یک زنجیره تأمین دو سطحی با J کارخانه تولیدی و C ناحیه مشتری مفروض است. هر کارخانه چندین محصول مختلف تولید می­نماید و هر محصول نماینده چندین مدل مختلف است. هر کارخانه دارای ظرفیت محدود و مشخصی برای تولید (عادی/اضافه کاری) و انبارش دارد. نرخ تولید با تعداد پرسنل کاری و نیز میزان مجاز کار در اوقات عادی و اضافه کاری محدود می­گردد. هر کارخانه می ­تواند نسبت مشخصی از سفارشات خود را به پیمانکار خارج از شرکت برونسپاری نماید. هزینه حمل و نقل بین کارخانجات و نقاط مشتری بسته به مسافت متغیر است. بنابراین مسئله اصلی تعیین؛

میزان تولید محصول نوع i در کارخانه j برای پاسخگویی به تقاضای نقطه مشتری c
تعداد نیروی انسانی که در هر دوره و هر کارخانه استخدام، اخراج شده و یا آموزش داده می­شوند
میزان موجودی و سفارشات عقب افتاده در کارخانجات و نقاط مشتری
با توجه به فرضیات اصلی زیر می­باشد؛
امکان نگهداری موجودی هم در نقاط تقاضا و هم در کارخانجات وجود دارد.
هر محصول در واقع نماینده خانواده­ای از محصولات یا مدل­های شبیه به هم است، بنابراین یک واحد ادغامی محسوب می­ شود، به این معنا که هزینه واحد تولید و یا حمل و نقل و غیره برای این واحدهای ادغامی در واقع میانگین آن هزینه ها برای تک تک محصولات/مدل­های آن خانواده می­باشد.
میزان تقاضا و تمامی پارامترهای هزینه ای سیستم تولید- توزیع غیرقطعی فرض می­شوند.
عدم قطعیت پارامترها با بهره گرفتن از یک سری سناریوهای گسسته مبتنی بر توزیع احتمال، قابل بیان است.
سطوح مهارتی کارکنان دارای یک طبقه بندی استاندارد و از پیش تعریف شده است.
دوره­ های آموزشیِ استاندارد و از پیش تعریف شده برای ارتقاء مهارت ها و بهره­وری کارکنان وجود دارد.
کمبود به صورت سفارشات عقب افتاده برنامه­ ریزی می­ شود و فروش از دست رفته وجود ندارد.
پارامترها و متغیرهای مسئله

 

	تقاضای محصول i ( 1, 2, …, I)در نقطه تقاضای ( ۱, ۲, …, C) c در دوره t ( 1, 2, …, T) تحت سناریوی n (1, 2, …, N)
	هزینه تولید در ساعت برای اوقات عادی(q=1) اضافه کاری(q=2) و برونسپاری(q=3) در کارخانه j تحت سناریوی n
	هزینه نیروی انسانی با سطح تخصص k (k =1, 2,…, K) در کارخانه j در دوره t تحت سناریوی n
aij	زمان تولید محصول i در کارخانه j
	هزینه اخراج نیروی انسانی با سطح تخصص k در کارخانه j در دوره t تحت سناریوی n
	هزینه استخدام نیروی انسانی با سطح تخصص k در کارخانه j در دوره t تحت سناریوی n

^**۵۰/۰ r=
۰۰/۰ Sig=
۱۰۰N=

 

^**۹۵/۰ r=
۰۰/۰ Sig=
۱۰۰N=

 

^**۴۱/۰- r=
۰۰/۰ Sig=
۱۰۰N=

 

^**۴۰/۰ r=
۰۰/۰ Sig=
۱۰۰N=

 

^**۴۴/۰- r=
۰۰/۰ Sig=
۱۰۰N=

 

^**۳۹/۰- r=
۰۰/۰ Sig=
۱۰۰N=

 

^**۴۸/۰- r=
۰۰/۰ Sig=
۱۰۰N=

 

میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی

 

 

 

میزان همبستگی بین افسردگی و غمگینی و فعالیت های اجتماعی و تفریحی ۷۱/۰ است و این میزان همبستگی مستقیم و مثبت است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است که کمتر از ۰۵/۰ می‌باشد بنابراین بین افسردگی و غمگینی و فعالیت های اجتماعی و تفریحی رابطه وجود دارد و با افزایش میزان افسردگی و غمگینی افراد، فعالیت های اجتماعی و تفریحی نیز کاهش می‌یابد.

میزان همبستگی بین افسردگی و غمگینی و احساس ناتوانی نسبت به همسالان ۸۳/۰ است و این میزان همبستگی مستقیم و مثبت است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است که کمتر از ۰۵/۰ می‌باشد بنابراین بین افسردگی و غمگینی و احساس ناتوانی نسبت به همسالان رابطه وجود دارد و با افزایش میزان افسردگی و غمگینی افراد، احساس ناتوانی نسبت به همسالان نیز افزایش می‌یابد.
میزان همبستگی بین افسردگی و غمگینی و احساس نگرانی در مورد آینده فرد بیمار ۵۵/۰ است و این میزان همبستگی مستقیم و مثبت است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است که کمتر از ۰۵/۰ می‌باشد بنابراین بین افسردگی و غمگینی و احساس نگرانی در مورد آینده فرد بیمار رابطه وجود دارد و با افزایش میزان افسردگی و غمگینی افراد، احساس نگرانی در مورد آینده فرد بیمار نیز افزایش می‌یابد.
میزان همبستگی بین افسردگی و غمگینی و اختلال در رسیدگی به کارهای منزل ۸۱/۰ است و این میزان همبستگی مستقیم و مثبت است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین افسردگی و غمگینی و اختلال در رسیدگی به کارهای منزل رابطه وجود دارد و هر چقدر میزان افسردگی و غمگینی افراد افزایش یابد، میزان اختلال در رسیدگی به کارهای منزل نیز کاهش می‌یابد.
میزان همبستگی بین افسردگی و غمگینی و مشکلات ناشی از درمان ۳۹/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین افسردگی و غمگینی و مشکلات ناشی از درمان رابطه وجود دارد و هر چقدر میزان افسردگی و غمگینی افراد افزایش یابد، میزان مشکلات ناشی از درمان کاهش می‌یابد.
میزان همبستگی بین افسردگی و غمگینی و شدت آثار و پیامدهای بیماری ۴۰/۰ است و این میزان همبستگی مستقیم و مثبت است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین افسردگی و غمگینی و شدت آثار و پیامدهای بیماری رابطه وجود دارد و هر چقدر میزان افسردگی و غمگینی افراد افزایش یابد، میزان شدت آثار و پیامدهای بیماری نیز افزایش می‌یابد
میزان همبستگی بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و احساس ناتوانی نسبت به همسالان ۶۸/۰ است و این میزان همبستگی مستقیم و مثبت است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و احساس ناتوانی نسبت به همسالان رابطه وجود دارد و هر چقدر فعالیت های اجتماعی و تفریحی افراد افزایش یابد، میزان احساس ناتوانی نسبت به همسالان نیز افزایش می‌یابد
میزان همبستگی بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و احساس نگرانی در مورد آینده فرد بیمار ۴۵/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و احساس نگرانی در مورد آینده فرد بیمار رابطه وجود دارد و هر چقدر فعالیت های اجتماعی و تفریحی افراد افزایش یابد، میزان احساس نگرانی در مورد آینده فرد بیمار نیز کاهش می‌یابد
میزان همبستگی بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و اختلال در رسیدگی به کارهای منزل ۵۸/۰ است و این میزان همبستگی مستقیم و مثبت است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و اختلال در رسیدگی به کارهای منزل رابطه وجود دارد و هر چقدر فعالیت های اجتماعی و تفریحی افراد افزایش یابد، میزان اختلال در رسیدگی به کارهای منزل نیز افزایش می‌یابد
میزان همبستگی بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و مشکلات ناشی از درمان ۲۱/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و مشکلات ناشی از درمان رابطه وجود دارد و هر چقدر فعالیت های اجتماعی و تفریحی افراد افزایش یابد، میزان مشکلات ناشی از درمان نیز کاهش می‌یابد
میزان همبستگی بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و شدت آثار و پیامدهای بیماری ۴۷/۰ است و این میزان همبستگی مستقیم و مثبت است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین فعالیت های اجتماعی و تفریحی و شدت آثار و پیامدهای بیماری رابطه وجود دارد و هر چقدر فعالیت های اجتماعی و تفریحی افراد افزایش یابد، میزان شدت آثار و پیامدهای بیماری نیز افزایش می‌یابد
میزان همبستگی بین سن و افسردگی و غمگینی ۱۰/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۳۱/۰ است بنابراین بین سن و افسردگی و غمگینی رابطه وجود ندارد.
میزان همبستگی بین سن و فعالیت های اجتماعی و تفریحی ۰۸/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۳۸/۰ است بنابراین بین سن و فعالیت های اجتماعی و تفریحی رابطه وجود ندارد.
میزان همبستگی بین سن و احساس ناتوانی نسبت به همسالان ۰۶/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۵۰/۰ است بنابراین بین سن و احساس ناتوانی نسبت به همسالان رابطه وجود ندارد.
میزان همبستگی بین سن و نگرانی در مورد آینده فرد بیمار ۱۰/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۳۰/۰ است بنابراین بین سن و نگرانی در مورد آینده فرد بیمار رابطه وجود ندارد.
میزان همبستگی بین سن و اختلال در رسیدگی به کارهای منزل ۰۴/۰ است و این میزان همبستگی مستقیم و مثبت است که با سطح معنی‌داری ۶۵/۰ است بنابراین بین سن و اختلال در رسیدگی به کارهای منزل رابطه وجود ندارد.
میزان همبستگی بین سن و مشکلات ناشی از درمان ۰۲/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۸۳/۰ است بنابراین بین سن و مشکلات ناشی از درمان رابطه وجود ندارد
میزان همبستگی بین سن و شدت آثار و پیامدهای بیماری ۰۹/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۳۶/۰ است بنابراین بین سن و شدت آثار و پیامدهای بیماری رابطه وجود ندارد.
میزان همبستگی بین سن و میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی ۰۰/۰ است که با سطح معنی‌داری ۹۴/۰ است بنابراین بین سن و میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی رابطه وجود ندارد.
میزان همبستگی بین میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی و افسردگی و غمگینی ۴۸/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی و افسردگی و غمگینی رابطه وجود دارد و هر چقدر میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی افزایش یابد، میزان افسردگی و غمگینی نیز کاهش می‌یابد.
میزان همبستگی بین میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی و فعالیت های اجتماعی و تفریحی ۳۹/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی و فعالیت های اجتماعی و تفریحی رابطه وجود دارد و هر چقدر میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی افزایش یابد، میزان فعالیت های اجتماعی و تفریحی نیز کاهش می‌یابد.
میزان همبستگی بین میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی و احساس ناتوانی نسبت به همسالان ۴۴/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی و احساس ناتوانی نسبت به همسالان رابطه وجود دارد و هر چقدر میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی افزایش یابد، میزان احساس ناتوانی نسبت به همسالان نیز کاهش می‌یابد.
میزان همبستگی بین میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی و احساس ناتوانی نسبت به همسالان ۴۴/۰- است و این میزان همبستگی مستقیم و منفی است که با سطح معنی‌داری ۰۰/۰ است بنابراین بین میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی و احساس ناتوانی نسبت به همسالان رابطه وجود دارد و هر چقدر میزان دسترسی و کیفیت خدمات پزشکی افزایش یابد، میزان احساس ناتوانی نسبت به همسالان نیز کاهش می‌یابد.

…۵۸
شکل(۲-۲۶)……………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۹
شکل(۲-۲۷)……………………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۹
شکل(۲-۲۸)……………………………………………………………………………………………………………………………………………….۶۰
شکل(۲-۲۹)شمای کلی از مسیرهای آنزیماتیک و غیر آنزیماتیک آراشیدونیک اسید……………………………۶۱
شکل(۲-۳۰)شمایی از تشکیل تعدادی از ایزوپروستان ها………………………………………………………………………..۶۲
شکل(۲-۳۱)تشکیل ایزوپروستان‌ها از آراشیدونیک اسید…………………………………………………………………………۶۲
شکل(۲-۳۲)F3-isoprostane………………………………………………………………………………………………………………64
شکل(۲-۳۳)مراحل لیپید پراکسیداسیون و تشکیل مالون دی آلدهید……………………………………………………۶۵
شکل(۲-۳۴)۴-هیدروکسی نوننال…………………………………………………………………………………………………………….۶۶
شکل(۲-۳۵)شمایی از NO و سوپراکسید و تولید پراکسی نیتریت………………………………………………………..۶۷
شکل (۲-۳۶) تصویری از تخریب سلولی ایجاد شده بر اثر پراکسی نیتریت تولید شده بوسیله‌ی سوپر اکسید و NO………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..68
شکل (۲-۳۷) شکل مربوط به ترکیبات مشابه ترکیبات بررسی شده………………………………………………………۷۱
شکل (۲-۳۸) تالیدوماید……………………………………………………………………………………………………………………………۷۲
شکل (۲-۳۹) فتالیمید……………………………………………………………………………………………………………………………..۷۲
شکل (۲-۴۰) نحوه سنتز ترکیبات مورد بررسی……………………………………………………………………………………….۷۳
شکل (۲-۴۱) ترکیبات مورد آزمایش به ترتیب از سمت چپ به راست از شماره ۱-۹ و ۳ ترکیب ۱۰و۱۱و۱۲…………………………………………………………………………………………………………………………………………………۷۴
شکل (۳-۱) گاواژ موش صحرایی………………………………………………………………………………………………………………۷۶
شکل (۳-۲) نحوه گرفتن موش صحرایی…………………………………………………………………………………………………..۷۷
خلاصه فارسی
گروهی از مشتقات N- آریل فتالیمید برای بررسی فعالیت ضد التهابی مورد ارزیابی قرار گرفتند.داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی به عنوان ضد درد و ضد التهاب محسوب میشوند و مکانیسم اولیه آنها مهار آنزیم سیکلواکسیژناز است. سیکلواکسیژناز آنزیم کلیدی در تهیه پروستاگلاندین و ترومبوکسان است و این محصولات سیکلواکسیژناز مدیاتورهای مهم در درد,تب و التهاب هستند.

در این پروژه برای سنجش پاسخ ضد التهابی مشتقات جدید N- آریل فتالیمید از تست Carrageenan induced rat Paw edema استفاده می شود.
ادم از طریق تزریق زیر جلدی ۰.۱ml از محلول   کاراژینان که در نرمال سالین حل شده است به کف پای راست موش صحرایی نیم ساعت بعد از گاواژ دوزهای مختلف مشتقات (تست) ایجاد می شود و سپس ضخامت کف پا، بخش داخلی تا خارجی توسط کولیس دیجیتال به فاصله زمانی ۵/۰، ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ ساعت بعد از تزریق کاراژینان اندازه گیری می شود و ادم توسط تغییرات ضخامت کف پا قبل و بعد از تزریق کاراژینان اندازه گیری می شود.
اثر ضد التهابی توسط درصد مهار ادم توسط فرمول زیر محاسبه می گردد:

: تغییرات ضخامت کف پا قبل و بعد از تزریق (گروه کنترل)
: تغییرات ضخامت کف پا قبل و بعد از تزریق (گروه تست)
البته یک گروه به عنوان گروه کنترل نیز داریم که فقط کاراژینان را به کف پای موش تزریق کرده و قطر التهاب را در زمان های ۰.۵، ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ ساعت بررسی می کنیم.
گروه دیگر که به عنوان گروه استاندارد هستند که شامل ۵ ترکیب (دیکلوفناک، ایندومتاسین، آسپرین، بروفن و مفنامیک اسید) می باشند به مقدار   به صورت خوراکی به موش داده میشود.
.

فصل اول
کلیات

ضرورت و اهمیت موضوع
تلاش برای دستیابی به داروهای ضد التهاب جدید با هدف افزایش کارایی و کاهش عوارض جانبی وجود دارد.سیکلواکسیژناز «COX» آنزیمی است که سنتز پروستاگلاندین از آراشیدونیک اسید «A.A» را کاتالیز می کند.از این جهت مهار فعالیت این آنزیم موجب توقف تولید پروستاگلاندین ها می شود و مهار پروستاگلاندین ها باعث بروز اثرات ضد دردی و ضد التهابی می گردد.(۱و۲) آنزیم سیکلواکسیژناز به دو ایزوفورم به نامهای-۱ COX و COX-2 وجود دارد.COX-1 در بیشتر سلولهای نرمال و بافتها یافت شده وظیفه سنتز پروستانوئیدها را بر عهده دارد که در حفظ فیزولوژی نرمال مخاط گوارش,کلیه و همچنین تنظیم فعالیت پلاکت نقش دارد.(۳) آنزیم COX-2 به طور معمول در بافت وجود ندارد به طور عمده با تاخیر آزاد می شود. تنها در هنگام صدمه بافتی و التهابی وارد عمل می گردد.از آن جهت سنتز مشتقات فتالیمید به جهت افزایش اثرات ضد دردی و ضد التهابی مورد توجه قرار گرفته است.(۴)
۱- ۲. هدف:
در طی این تحقیق اثر ضدالتهابی مشتقات جدیدسنتز شده N- آریل فتالیمید با اثر احتمالی مهار همزمان سیکلواکسیژناز و لیپوکسیژناز بررسی شده‌اند.این گروه‌های فارماکوفور با هدف بالا بردن اثرات درمانی و کاهش عوارض جانبی می‌باشند.
فصل دوم
بررسی متون و مطالعات دیگران در این زمینه
بخش اول: بررسی متون
۲-۱-۱. مقدمه
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) از پرمصرف‌ترین ترکیبات در درمان درد و التهاب می‌باشند. سابقه مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) توسط بشر به ۳۵۰۰ سال پیش باز می‌گردد.(۵)این داروها از پر مصرف‌ترین دسته‌ه ای دارویی بوده و در درجه اول در درمان درد و التهاب به ویژه آرتریت روماتوئید مورد استفاده قرار می‌گیرند. اولین NSAID(آسپرین) که همچنان مورد مصرف است، بیش از یک قرن است که به عنوان دارو معرفی شده است. (۶) مکانیسم مولکولی آسپرین و سایرNSAID ها اولین بار در دهه ۱۹۷۰ روشن گردید و مشخص شد این داروها اثر ضد التهابی خود را از طریق مهار آنزیم سیکلواکسیژناز (COX) اعمال می‌کنند. آنزیم سیکلواکسیژناز سنتز PGG₂ را از آراشیدونیک اسید و تبدیل آن به PGH₂ که پیش‌ساز تمامی پروستانوئیدها می‌باشد، کاتالیز می‌کند.
این مکانیسم عمل NSAIDها اثرات مفید ضد التهابی، ضد تب و ضد درد و همچنین عوارض جانبی بر دستگاه گوارش را به خوبی توضیح می‌دهد. متأسفانه بیمارانی که به مدت طولانی از NSAIDها استفاده می‌کنند، از مشکل آسیب گوارشی و در شرایط وخیم از خونریزی و زخم‌های گوارشی رنج می‌برند. از دیگر عوارض این داروها در بعضی بیماران می‌توان به اختلال در عملکرد کلیه، طولانی شدن زمان خونریزی و همچنین انقباض شدید عضلات صاف تنفسی اشاره کرد. (۷)
مهار آنزیم سیکلواکسیژناز توسط داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، علاوه بر این که سنتز پروستاگلاندین‌های محافظ (محصولاتCOX–۱ ) را مهار می کند، افزایش متابولیسم آراشیدونیک اسید در مسیر لیپوکسیژناز را نیز به همراه دارد. در مطالعه‌ای که روی سلولهای استئوبلاست انسانی انجام شد، مشخص گردید که استفاده طولانی مدت از یک مهار کننده‌ی COX به نام NS398 باعث افزایش سطح LTB₄ به میزان۴ برابر مقدار اولیه می‌شود.(۸)
با توجه به نقشی که لکوترین‌ها در فرآیندهای درد و التهاب دارند، افزایش این ترکیبات در ضمن استفاده از NSAIDها علاوه بر کاهش اثرات ضد درد و التهاب این داروها، سبب افزایش عوارض جانبی بخصوص عوارض گوارشی این داروها می‌شود.
به عنوان مثال، لکوترین‌هایی مانند LTC₄ دارای اثرات انقباضی روی عروق مخاط معده هستند و با این کار جریان خون این قسمت را کاهش می‌دهند و سبب آسیب بافتی می‌شوند.
LTB₄ نیز با تحریک انفیلتراسیون لکوسیت‌ها به منطقه آسیب‌دیده در بافت مخاطی باعث افزایش آسیب بافتی می‌شود و با آزاد کردن پروتئازها و رادیکال‌های آزاد و دگرانوله کردن سلولهای التهابی سبب نکروز بافتی می‌گردد.(۹) علاوه بر آن کینین‌ها و نوروپپتیدها و هیستامین‌ها نیز در محل آسیب نسجی آزاد می‌شوند. تحریک غشای نوتروفیل‌ها نیز منجر به تولید بنیان‌های آزاد مشتق از اکسیژن می‌شود. آنیون سوپراکسید از طریق احیای اکسیژن مولکولی ساخته می‌شود و قادر است تولید سایر مولکولهای واکنشی مثل هیدروژن پراکسید و رادیکال‌های هیدروکسیل را تحریک نماید. تداخل این مواد با اسید آراشیدونیک منجر به تولید مواد کموتاکتیک شده و فرایند التهاب را تداوم می‌بخشد.(۱۰)
بنابراین داروهایی که بتوانند همزمان هر دو مسیر ( سیکلواکسیژناز و لیپواکسیژناز) را مهار کنند، و یا اینکه خاصیت گرفتن سوپراکسیدرا داشته باشند یا به عبارتی superoxide scavenger باشند می‌توانند آثار درمانی قویتر و عوارض جانبی کمتری داشته باشند. (۱۱ و ۱۲).
۲-۱-۲. تاریخچه
از دوران باستان تا قرن ۱۹، ترکیباتی از مواد گیاهی حاوی سالیسیلات به ویژه پوست درخت بید در درمان تب و درد مصرف می‌شدند.(۱۳) جزء فعال پوست درخت بید، یک گلیکوزید تلخ به نام سالیسین است که در اثر هیدرولیز به گلوکز و سالیسیلیک اسید تبدیل می‌شود.(۱۴)
در سال ۱۸۷۵ سدیم سالیسیلات به عنوان ضد تب برای درمان تب روماتوئیدی معرفی گردید.(۱۵) پس از اثبات اثرات ضد التهابی استیل سالیسیلیک اسید این ترکیب در سال ۱۸۹۹ تحت عنوان آسپرین به دنیای پزشکی معرفی گردید. این ترکیب هنوز هم به میزان وسیعی در درمان درد، تب و التهاب استفاده می‌شود. در دهه‌ های بعد چندین NSAID دیگر مانند فنیل بوتازون (۱۹۴۹)، ایندومتاسین (۱۹۶۳) و ایبوپروفن (۱۹۶۹) گسترش یافتند اما کشف مکانیسم عمل این داروها تا سال ۱۹۷۱ ناشناخته ماند.(۱۶)
در این سال Sir John Vane آنزیم سیکلواکسیژناز را به عنوان هدف مولکولی مشترک تمامی این ترکیبات معرفی کرد.(۱۷)