دانشکده مذاهب
پایان نامه کارشناسی ارشد
نقش تقریبی صوفیان ایرانی قرن هفتم
با تاکید بر نظرات مولانا
استاد راهنما :دکتر قاسم جوادی
استاد مشاور: دکتر علی آقا نوری
دانشجو: مهدی امیری اسفرجانی
تابستان۱۳۹۲

تقدیم و اهداء
این اثر ناچیز تقدیم به پیشگاه مقدس یگانه منجی عالم بشریت
حضرت صاحب‌الزمان(عج)
تقدیر و تشکر
خداوند را به خاطر تمامی نعمت هایش و اینکه امکان طی دوره‌ای دیگر از مراحل تحصیل در محضر اساتید محترم، را نصیبم ساخت شکر گذارم. این پژوهش حاصل همفکری، تلاش و دلسوزی‌های اساتید گرانقدری است که بدون راهنمایی آنها انجام آن امکان پذیر نبود.
استاد راهنمای گرامی‌ام آقای دکتر قاسم جوادی که از راهنمایی‌های ارزنده شان در جریان تحقیق بسیار آموختم. از آقای دکترعلی آقا نوری استاد مشاور گرامی پایان نامه که پیشنهاداتشان را در جهت غنای مطالب در طبق اخلاص به من پیشکش کردند.
و در پایان از تمامی عزیزانی که به نحوی بنده را در انجام این تحقیق یاری کرده ­اند، کمال تشکر را دارم و توفیقات روزافزون آن‌ها را از درگاه ایزد منان خواستارم.
چکیده
موضوع این تحقیق “نقش تقریبی صوفیان ایرانی در قرن هفتم با تاکید بر نظر مولانا” است که با هدف تبیین چگونگی تاثیر نقش صوفیان قرن هفتم درتقریب بین مذاهب صورت گرفته است.
در حقیقت این پژوهش به دنبال این است: کند و کاو در مفهوم تقریب و تصوف و رابطه بین این مفاهیم، بررسی نقش صوفیان قرن هفتم در تقریب مذاهب، بررسی آثار مولانا، شناخت نقش مولانا در تقریب بین مذاهب.
مباحث نظری این پژوهش ترکیبی از مقوله‌های تصوف وعرفان، شریعت و طریقت و سیری در زندگی و آثارصوفیان قرن هفتم؛ نقش آنها در تقریب بین مذاهب و به ویژه نقش و جایگاه مولانا در این زمینه است. روش تحقیق در این پژوهش اسنادی است که با مطالعه اسناد و کتابها به دو صورت حقیقی و مجازی به بررسی مبانی نظری پژوهش پرداخته شده است.
یافته‌های این پژوهش نشان داد؛ که پیام مولانا پیام صلح و دوستی و بی ریایی برای پیروان همه ادیان است. وی معتقد است که راه های رسیدن به خداوند متفاوت و هر یک از ادیان و مذاهب از راه خود به سمت او در حرکت هستند، اما به هر روی مقصد (خدا) یکی است، بنابر این نباید بین پیروان مختلف ادیان تضاد وجود داشته باشد.

کلید واژه: تصوف، عرفان، تقریب مذاهب، صوفیان قرن هفتم، مولانا.
فهرست مطالب

پیشگفتار ‌ه
فصل اول: کلیات
۱-۱- مقدمه ۱
۱ـ۲ـ بیان مسئله ۱
۱ـ۳ـ ضرورت تحقیق ۳
۱ـ۴ـ پیشینه تحقیق ۴
۱ـ۵ـ اهداف تحقیق ۴
۱ـ۶ـ سؤالهای تحقیق ۵
۱ـ۷ـ روش تحقیق ۵
۱ـ۸ـ مفاهیم و اصطلاحات تحقیق ۵
۱ـ۹ـ موانع و محدودیت‌های تحقیق ۷
فصل دوم: تصوف و تقریب
۲ـ۱ـ مقدمه ۹
۲ـ۲ـ تعریف تصوف ۹
۲ـ۳ـ ریشه‌های تصوف ۱۳
۲ـ۴ـ پیدایش تصوف در اسلام ۱۶
۲ـ۵ـ تفاوت عرفان و تصوف ۱۹
۲ـ۶ـ تصوف در قرن هفتم ۲۰
۲ـ۷ـ تصوف ایرانی ۲۳
فصل سوم: صوفیان ایرانی قرن هفتم
۳ـ۱ـ مقدمه ۲۶
۳ـ۲ـ نجم الدین کبری ۲۶
۳ـ۳ـ بهاءالدین ولد بلخی ۲۷
۳ـ۴ـ عطار نیشابوری ۲۹
۳ـ۵ـ شهاب الدین سهروردی زنجانی ۳۶