۵- ارزیابی و نظارت بر برنامه‌های توسعه: تلفیق برنامه‌های تحقیقاتی بخش‌های مختلف در برنامه دوم، خط‌مشی‌های اساسی توسعه‌ى آموزش عالی در برنامه دوم توسعه، ضوابط تأسیس مؤسسات فرهنگی و نظارت بر آنها، شورای نظارت بر ساخت و واردات و توزیع اسباب بازی کودکان، کلیات تأسیس مرکزی برای ارزیابی و آینده‌نگری علوم و فنون، آیین‌نامه‌ى ارزیابی وضع فرهنگی و علمی کشور، ضوابط نظارت بر نمایش، نحوه‌ى نظارت بر علائم و تصاویر روی البسه و لوازم التحریر و … .
پایان نامه - مقاله - پروژه
دهه سوم (۸۰ تا ۹۰)
ضمن استمرار رویکردهای دو دهه قبل و برطرف کردن بسیاری از تنگناها و مشکلات در دستگاه‌های علمی و فرهنگی کشور در بخش‌ها و موضوعات مختلف و واگذاری بسیاری از امور اجرایی به دستگاه‌های مربوط، ورود شورای عالی به مأموریت‌های جدید مانند ایجاد نهضت نرم‌افزاری، تدوین نقشه جامع علمی کشور، تدوین نقشه مهندسی فرهنگی کشور، تحول و نوسازی نظام آموزشی کشور، و پیگیری برای اجرایی شدن مصوبات شورای عالی، گواهی روشن بر اهمیت و تأثیرگذاری این نهاد سیاستگذار و هدایت مدبرانه آن توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی است.
برخی از مهمترین تصمیمات و مصوبات شورای عالی در این دهه عبارتند از:
«تصویب و ابلاغ نقشه‌ى جامع علمی کشور،مقررات و ضوابط شبکه‌های اطلاع‌رسانی رایانه‌ای، شاخص‌های ارزیابی علم و فناوری، راهکارهای اجرایی ارتقاء علم و فناوری کشور، تشکیل هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی و مناظره، شاخص‌های ارزیابی آموزش عالی، اساسنامه بنیاد ملی نخبگان، طرح جامع توسعه فرهنگ نماز، اهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاست‌های تحکیم خانواده، سیاست‌ها و راهبردهای ارتقاء و توسعه فناوری نانو، تشکیل مرکز مطالعات راهبردی، تشکیل شوراهای تخصصی، نقشه جامع علمی کشور، نقشه مهندسی فرهنگی کشور، تحول و نوسازی نظام آموزشی کشور، منشور توسعه فرهنگ قرآنی، راهبردهای زیست فناوری، لزوم پیش‌بینی پیوست فرهنگی برای طرح‌های اقتصادی و فرهنگی، سیاست‌ها و ضوابط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، اصول حاکم بر سیاست‌های کلی برنامه‌های فرهنگی ـ اجتماعی سیاسی و اقتصادی برنامه پنجم توسعه، موافقت با تأسیس پارک زیست فناوری، راهبردها و راهکارهای مقابله با آثار منفی شبکه‌های ماهواره‌ای، واگذاری تصویب رشته‌های حوزوی و علوم انسانی به شورای گسترش حوزه‌های علمیه، اعتبار و نحوه‌ى امتیاز علمی به مجلات و تأسیس انجمن‌ها و قطب‌های علمی و… در حوزه‌های علمیه، اصول حاکم بر آیین‌نامه ارتقاء اعضای هیأت علمی، تاسیس بنیاد ملّی بازی‌های رایانه‌ای، بومی گزینی در آموزش عالی. [۱۷۳]»
گفتار دوم: بررسی وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه سیاست گذاری و
تصمیم گیری
بند اول : سیاست گذاری در حوزه ی ترویج فرهنگ اسلامی
وظایف شورای عالی در این حوزه:
۱- سیاستگذاری برای تولید محصولات فرهنگی کشور براساس ارزش‌ها و معیارهای ملی و اسلامی.
۲- سیاستگذاری و برنامه‌ریزی برای بازبینی و تحول محتوایی در رشته‌های علوم انسانی و علوم اجتماعی، بر مبنای ارزش های اسلامی و مقتضیات فرهنگی کشور.
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه‌ی ۲۱/۷/۸۸، تشکیل «شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی» را تصویب نمود. این شورا هم اکنون با مأموریت ایجاد تحول در علوم انسانی براساس معارف اسلامی در حال فعالیت است.
برخی از مهم ترین وظایف این شورا عبارت است از:
«تدوین و تصویب اولویت‌ها، سیاست‌ها و برنامه‌های مناسب آموزشی و پژوهشی در دو سطح آموزش عالی و آموزش و پرورش.نظارت راهبردی و مؤثر بر فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی نهادهای فعال در حوزه علوم انسانی و اتخاذ تدابیر لازم برای ارزیابی، آسیب‌شناسی و اصلاح ساختارها، محتوا، فرایندها، ضوابط و آیین‌نامه‌های مربوطه.اتخاذ تدابیر لازم برای تقویت آموزش و پژوهش در سطح نهادهای علمی و تربیت نیروی انسانی مستعد به ویژه استاد.تدوین ضوابط لازم برای منطقی و متوازن ساختن کمیت پذیرش دانشجو، به ویژه در رشته‌های مهم علوم انسانی براساس استانداردهای مصوب شامل میزان کارآمدی، ظرفیت‌های اشتغال مفید در کشور و تناسب با مبانی نظری اسلامی و فرهنگ اسلامی –ایرانی.برنامه‌ریزی برای تقویت تولید علم و نظریه‌پردازی در حوزه علوم انسانی.نهادینه‌سازی کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره و آزاداندیشی در علوم انسانی و معارف اسلامی در دانشگاه و حوزه، با مشارکت هیأت حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره و آزاداندیشی در جهت مواجهه انتقادی با علوم انسانی ترجمه‌ای.[۱۷۴]»
۳- سیاستگذاری لازم برای گسترش و حاکمیت فرهنگ اسلام ناب محمدی (ص).
۴- سیاست گذاری و برنامه ریزی کلان برای وحدت حوزه و دانشگاه[۱۷۵].
بند دوم : سیاست گذاری در حوزه علم و فرهنگ
وظایف شورای عالی در این حوزه:
۱-تدوین اصول سیاست فرهنگی نظام جمهوری اسلامی ایران و تعیین اهداف و خط مشی‌های آموزشی، پژوهشی،‌ فرهنگی و اجتماعی کشور.
۲- سیاستگذاری و ساماندهی مدیریت فعالیت‌های فرهنگی و علمی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور.
۳- سیاستگذاری برای تعیین سهم اعتبارات فرهنگی، علمی، پژوهشی و فناوری و تعیین جهت‌گیری و اولویت هزینه‌کرد اعتبارات در برنامه‌های پنج‌ساله و بودجه‌های سالیانه.
۴- سیاستگذاری، حمایت و بهره‌گیری از نظریه‌پردازی، و ایجاد و زمینه‌سازی و مناظره در حوزه فرهنگ و علم
۵- تدوین و تصویب اصول، اهداف، سیاست‌ها و برنامه‌ریزی فرهنگی و علمی کشور
۶ - تصویب ضوابط کلی گزینش مدیران، استادان، معلمان، و دانشجویان، دانشگاهها ومراکز تحقیقاتی و فرهنگی و مدارس کشور و تعیین مرجع برای‌گزینش آنان .
‌تبصره :
‌نامزد ریاست دانشگاهها را وزرای فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان وآموزش پزشکی برای تأیید به شورا معرفی می‌کنند.
۷ - تهیه و تدوین نقشه جامع علمی کشور[۱۷۶]. »
رهنمودهای مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر درباره جنبش نرم‌افزاری، تولید علم و نقشه جامع علمی کشور، مهمترین محرک و مشوق در تدوین و تنظیم این نقشه بوده است.
معظم‌له در ابتدای سال ۱۳۸۶ درخصوص مطالبات خویش از شورای عالی انقلاب فرهنگی، بر لزوم تعریف نقشه جامع علمی کشور و تهیه آن توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید نموده و خواهان انجام تدوین نقشه بدون تأخیر و به صورت عمیق، جامع و کامل شدند.
سرانجام؛ نقشه جامع علمی کشور با مشارکت بیش از ۲۰۰۰ نفر از اساتید و صاحب‌نظران دانشگاهی و حوزوی و صرف بیش از ۳۰۰٫۰۰۰ نفر ساعت کار در کمیته‌های کارشناسی و کارگروه‌های تخصصی دیگر و بیش از ۷۰۰ نفر ساعت کار در جلسات کمیته نهایی‌سازی و با اعمال نظر نهایی اعضای کمیته منتخب و تلاش شبانه‌روزی و هوشمندانه‌ کارشناسان و صاحب‌نظران برجسته کشور؛ تهیه و در دیماه ۱۳۸۹ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.
هم اکنون براساس بند «ب» فصل پنجم نقشه، «ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور» تشکیل و اقدامات لازم برای اجرایی کردن آن در حال انجام است.
۸ - تهیه و تدوین طرح توسعه و تحول نظام پژوهش و تعلیم و تربیت کشور.
۹- «هدایت و ساماندهی مدیریت کلان دستگاه‌های فرهنگی، آموزشی و پژوهشی و رسانه های کشور.
۱۰- برنامه‌ریزی برای مواجهه‌ى فعال و مبتکرانه با تهاجم فرهنگی دشمنان با استفاده هدفمند از روش‌های کارآمد.
۱۱- رصد مستمر تحولات برنامه‌های توسعه، فرهنگ، علم، پژوهش و فناوری کشور و ارائه‌ى راهبردهای مناسب.
۱۲- مشارکت فعال در برنامه‌ریزی جامع کشور در زمینه‌های علمی و فرهنگی مورد نظر چشم‌انداز و پیگیری تحقق آن.
۱۳- برنامه‌ریزی و تهیه طرح‌های خاص برای شناسایی، جذب و ارتقاء بهره‌مندی از نخبگان، تربیت و پرورش علمی و معنوی استعدادهای درخشان و بهره‌گیری از توانایی‌ها و ابتکارات و خلاقیت‌های آنان در حوزه فرهنگ و علم.
۱۴- تصویب ضوابط و معیارهای اساسی تأسیس مؤسسات و مراکز علمی، فرهنگی، تحقیقاتی، فرهنگستان‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و تصویب اساسنامه دانشگاههای خاص.
۱۵- تهیه، تدوین و تصویب ضوابط کلی گزینش مدیران فرهنگی و علمی کشور، استادان، معلمان و دانشجویان
۱۶- تعیین و تصویب شاخص‌های فرهنگی.[۱۷۷]»
«به دنبال تأکید مقام معظم رهبری بر تحول بنیادین نظام آموزشی کشور اعم از آموزش و پرورش و آموزش عالی؛ «شورای تخصصی تحول و نوسازی نظام آموزشی» در سال ۱۳۸۶ باتصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل گردید،تا به بررسی و تدوین سند راهبردی تحول تعلیم و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران و بررسی سند راهبردی علوم شناختی و بررسی فلسفه تعلیم و تربیت بپردازد.
برخی از مهم ترین وظایف این شورا عبارت است از:« تعیین اصول پایه‌ای نظری، ارزشی و جهت‌گیری‌های اساسی تحول و نوسازی نظام آموزشی.مدیریت تحول و نوسازی نظام آموزشی. نظارت بر تحقق تحول و نوسازی نظام آموزشی.بررسی فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران و ارائه‌ آن به شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت تصویب نهایی.بررسی و تصویب جهت‌گیری‌های اساسی تحول و نوسازی نظام آموزشی.تصویب نقشه تحول نظام آموزشی کشور. پیشنهاد ایجاد تسهیلات، تأمین الزامات و رفع موانع برای تحقق برنامه‌های تحولی نظام آموزشی کشور. تعیین شاخص‌ها، پیشنهادها و برنامه‌های تحولی وزارتخانه‌ها براساس فلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران و بررسی و تصویب آنها.نظارت عالی بر اجرای برنامه‌های تحولی نظام آموزشی کشور.[۱۷۸]»
بند سوم : سیاست گذاری در حوزه هنر
هنر یکی از مهم‌ترین ابزارهای هدایت فرهنگی جامعه می‌باشد. به‌دلیل حساسیت این عرصه و نیاز به تخصص‌های ویژه در آن، تشکیل شورای هنر ضروری می‌نمود. بنا برگستره‌ی تأثیرگذاری هنر در عرصه فرهنگ، شورای هنر به مثابه بازویی تخصصی در بررسی و کارشناسی راهبردهای حوزه هنر محسوب می‌گردد.
برخی از مهم ترین وظایف شورای هنر عبارت است از:« تدوین سیاست‌های کلان هنری جمهوری اسلامی ایران برای پیشنهاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی.پیشنهاد سیاست‌ها و راهکارها در حوزه‌های مختلف هنری.تعیین سیاست‌های معرفی و ترویج هنرهای بومی و محلی.تصویب اساسنامه بنیادها و نهادهای هنری در سطح ملی که از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی ارجاع می‏شود.ارزیابی گزارش سالانه فعالیت‌های هنری کشور و ارائه آن به شورای عالی انقلاب فرهنگی.تبیین نقش کاربردی هنر و تدوین و پیشنهاد سیاست‌های مربوط به آن.[۱۷۹]»
بند چهارم : سیاست گذاری در حوزه زنان و خانواده
وظایف شورای عالی در این حوزه: طراحی سیاست های مناسب برای اصلاح نگرش جامعه نسبت به شأن و منزلت زن(‌براساس تعالیم عالیه اسلام) و تدوین برنامه‌های کارآمد به‌منظور تحکیم بنیان خانواده و ارائه الگوی زن مسلمان..
توجه ویژه شورای عالی انقلاب فرهنگی به حوزه مسائل زنان و خانواده به دلیل ضرورت دوری از افراط و تفریط‌هایی است که در دنیای امروز در سطوح داخلی و بین‌المللی بیش از همه اقشار؛ نسبت به حقوق زنان روا داشته می‌شود. لزوم نگاهی متعادل در باب حقوق و تکالیف زنان به همراه همه جانبه‌نگری در سیاستگذاری امور بانوان و خانواده،از ضرورت‌های تشکیل شورای فرهنگی – اجتماعی زنان وخانواده است.
برخی از وظایف این شورا عبارت است از:« تدوین سیاست‌های لازم به‌منظور ایجاد زمینه‌های مساعد برای رشد شخصیت زن و تسریع در بازیابی ارزش و کرامت انسانی و تأمین حقوق همه‌جانبه زنان برپایه موازین اصیل اسلام و تدوین الگوهای مناسب.تدوین و پیشنهاد سیاست‌های لازم به‌منظور شناخت ویژگی‌های مثبت فرهنگ اقوام و مقابله با تضعیف آن، همچنین ریشه‌یابی و مقابله با مظاهر منحط فرهنگ‌های بیگانه و انحرافات اخلاقی و نیز زدودن بقایای بینش‌های متحجر که به نام مذهب بر جامعه‌ بانوان تحمیل شده است.تدوین سیاست‌های لازم، برنامه‌ریزی و ایجاد هماهنگی در برنامه‌های پیشنهادی دستگاه‌های اجرایی برای تقویت هرچه بیش‌تر نهاد مقدس خانواده.تدوین سیاست‌های لازم، برنامه‌ریزی و ایجاد هماهنگی در برنامه‌های پیشنهادی دستگاه‌های اجرایی برای استفاده بهتر دختران و بانوان به شکل هماهنگ با اعضای خانواده از اوقات فراغت خود.تهیه طرح‌هایی برای ارتقاء سطح آگاهی‌های عمومی و سوادآموزی و بررسی سیاست‌ها و شیوه‌های مناسب در زمینه‌های آموزش و پرورش و تحصیلات عالی زنان.بررسی زمینه مشارکت زنان در فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری و بررسی نحوه رفع مشکلات و موانع موجود در راه گسترش این گونه فعالیت‌ها.بررسی و تدوین طرح‌های مناسب برای حل مشکلات زنان و فرزندان بی‌سرپرست و حمایت از آنها و همچنین بررسی وضع و شرایط شغلی این بانوان با رعایت مصالح خانواده.اتخاذ تدابیری برای هماهنگ کردن فعالیت‌های مراکز و سازمان‌های فعال در امور فرهنگی و اجتماعی زنان و ارائه‌ طرح و پیشنهاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی به هنگام نیاز.پیشنهاد تحقیق در مسائل مهم فرهنگی و اجتماعی زنان به اشخاص و مراکز صلاحیت‌دار و حمایت از نظریه‌پردازان، متفکران و دانشمندان مسلمانی که به تبیین دیدگاه‌های اسلامی در زمینه‌ی‌ خانواده و اجتماع می‌پردازند.برنامه‌ریزی برای توسعه مناسبات فرهنگی با جوامع و نهضت‌های انقلابی زنان و خانواده در کشورهای دیگر به‌ خصوص کشورهای اسلامی.[۱۸۰]»
بند پنجم : سیاست گذاری در حوزه چاپ و نشر کتاب و تعیین سیاست های رسانه ای
سیاست‌های چاپ و نشر کتاب در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده است. در این مصوبه که شامل شانزده ماده و چهارده تبصره است ، اصل بر این است که نشر کتاب در کشور آزاد است. برای ارتقاء معرفت انسان‌ها باید تلاش صورت بگیرد. آثار سازنده و انسانی باید تکثیر و منتشر شود و از مواردی که مخل مبانی امنیت کشور، اخلاق عمومی، روابط انسان‌ها با یکدیگر و حریم خانواده است باید پرهیز شود.
ابتدا و در ماده یک،هدف خود را اعتلای فرهنگ دینی و ملی در جامعه از طریق توسعه دانش و نهادینه‌کردن ارزش‌های اسلامی، ایرانی و انقلابی با تأمین آزادی نشر کتاب، حفظ حرمت و آزادی قلم، صیانت از جایگاه والای علم، اندیشه و ایمان دینی و همچنین ایجاد زمینه مناسب برای حضور مؤثر در عرصه جامعه جهانی، معرفی می کند. پس از آن ماده ۲ تحت عنوان سیاست کلی،تاکید می کند که: نظام جمهوری اسلامی، سیاست آزادی اندیشه و بیان آرا و عقاید را در چارچوب هدف موضوع ماده یک فوق، به عنوان یک اصل اساسی خود برگزیده است و بر حقوق و تکالیف قانونی مردم در زمینه نشر کتاب اعم از چاپی و الکترونیکی مطابق ضوابط قانونی تأکید می‌کند.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...